W dniu 31.07.2017 r. odbyło się spotkanie przedstawicieli Zarządu JSW S.A. i związków zawodowych w sprawie Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy. Daniel Ozon w imieniu Zarządu JSW S.A. przedstawił cele wprowadzenia nowego ZUZP-u – ujednolicenie systemów płacowych na poszczególnych stanowiskach pracy w JSW S.A. oraz możliwość prognozowania kosztów pracowniczych w strategii finansowej spółki. Zadeklarował również chęć współpracy i „dobrej wiary” przy opracowaniu i wdrażaniu nowego ZUZP-u. Podczas spotkania podkreślił, że branża górnicza ulega dość znacznym wahaniom. Dlatego wg Zarządu JSW S.A. konieczne jest takie uwzględnienie zapisów w ZUZP, aby oddały specyfikę tej branży. Zarząd JSW S.A. jest zdeterminowany aby nowy układ wszedł jak najszybciej w życie.
Jak wygląda sytuacja Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy według prawa i zawartych porozumień?
Według Kodeksu Pracy każda ze stron jest obowiązana prowadzić rokowania w dobrej wierze i z poszanowaniem słusznych interesów drugiej strony. Oznacza to w szczególności:
1) uwzględnianie postulatów organizacji związkowej uzasadnionych sytuacją ekonomiczną pracodawców;
2) powstrzymywanie się od wysuwania postulatów, których realizacja w sposób oczywisty przekracza możliwości finansowe pracodawców;
3) poszanowanie interesów pracowników nieobjętych układem.
Korzystniejsze postanowienia układu, z dniem jego wejścia w życie, zastępują z mocy prawa wynikające z dotychczasowych przepisów prawa pracy warunki umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy.
Układ zakładowy zawierają wszystkie organizacje związkowe, które prowadziły rokowania nad tym układem, bądź przynajmniej wszystkie reprezentatywne organizacje związkowe, uczestniczące w rokowaniach.
Porozumienie z roku 2015, zawarte po strajkach, które w prowadziło ograniczenie zarobków – deputat węglowy, 14-stka, wynagrodzenie za pracę w dni wolne od pracy, ulega oficjalnie odwieszeniu z dniem 31.12.2018 r. Czyli do tej daty każdy wzrost zarobków jak np. premia z dnia 4 września tego roku, uzyskiwany jest na drodze negocjacji.
Porozumienie z roku 2011, zawarte w trakcie wprowadzania JSW na giełdę daje gwarancję zatrudnienia pracownikom spółki do roku 2021. Dalsze gwarancje mogą ale nie muszą być uzyskane również na drodze negocjacji.
Wszelkie negocjacje są zawsze obarczone ryzykiem niepowodzenia dlatego istnieje również determinacja ze strony związków zawodowych do wprowadzenia nowego układu.
Co jest zatem najważniejsze w nowym Zakładowym układzie Zbiorowym Pracy dla pracowników? Wzrost wynagrodzenia i gwarancje zatrudnienia. To podstawa wyjścia do jakichkolwiek negocjacji.
Pomimo ewolucji JSW S.A. w korporację to nadal pracownicy stanowią jej największy kapitał. Trudno wyobrazić sobie aby przy potencjalnie niskim bezrobociu w Polsce i coraz większej mobilności pracowników (według zależności im młodszy pracownik tym większa mobilność), przy niskim wynagrodzeniu udało się uzyskać zatrudnienie pozwalające na dalsze funkcjonowanie JSW S.A. jako „największego producenta wysokiej jakości węgla koksowego hard i znaczącego producenta koksu w Unii Europejskiej pod względem wielkości produkcji” (cytat ze strony jsw.pl). Dobrym przykładem takiego trendu są odejścia młodych wiekiem pracowników JSW S.A., którzy skorzystali z odpraw indywidualnych w ramach SRK.
Wypracowanie i podpisanie korzystnego dla pracowników JSW S.A. ZUZP-u będzie sukcesem dla pracownika jak i związków zawodowych uczestniczących w tych negocjacjach. Podpisanie nowego ZUZP-u będzie również sukcesem obecnego Zarządu JSW S.A. w oczach właściciela czyli Ministerstwa Energii. Przypominamy, że Zarząd pod przewodnictwem Jarosława Zagórowskiego nie był go w stanie swojej kilkuletniej kadencji wypracować. Politycy partii rządzącej również chcieliby aby na Śląsku panował spokój. Wszyscy więc mają interes w tym aby nowy ZUZP wszedł jak najszybciej w życie.
To teoria, natomiast praktyka, czyli szczegóły i zapisy układu, które powstaną na drodze negocjacji mogą nieść wiele obaw i niepokojów. Wśród załogi JSW już panuje pewna nerwowa atmosfera z tym związana, wywołana plotkami lub świadomą złą wolą. Pamiętajmy, że dewiza „dziel i rządź” w mniejszej i większej polityce nadal funkcjonuje. Pomimo deklaracji Zarządu o chęci dobrej współpracy konieczna jest kontrola i zasada ograniczonej odpowiedzialności w stosunku do jego propozycji.
Dlatego ZZ „Kadra”, jako związek reprezentatywny i uczestniczący w negocjacjach nad układem, deklaruje poważne podejście do tych negocjacji. To przede wszystkim duża odpowiedzialność, z której mogą rozliczyć nas pracownicy. To nie pustosłowna deklaracja w stylu kto jest większym macho lecz poważne zobowiązanie. Na dzień dzisiejszy prace nad nowym Zakładowym Układem Zbiorowym Pracy dla ZZ „Kadra” są priorytetem. Pamiętamy również, że kopalnia to nie tylko pracownik dołowy lecz i powierzchnia, administracja i zakład przeróbki mechanicznej węgla.
Artur Fildebrandt
ARTUR FILDEBRANDTZZ Kadra Pniówek